Akın Birdal, 2 Ocak 1948 yılında Niğde’de dünyaya geldi. İlkokul ve ortaokulu Niğde’de tamamladı. Liseyi de bitirdikten sonra 1966 yılında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde üniversite eğitimine başladı. 1970 yılında Ziraat Fakültesi Toprak İlmi Bölümünden mezun oldu. Öğrencilik yıllarında Niğde Gençlik Derneği Başkanlığı yapan Akın Birdal, Ziraat Fakültesi Talebe Cemiyeti’nde de görev yaptı. 1973 yılında Gazi Üniversitesi’nde işletme yüksek lisansını tamamladı.
Birdal, yüksek lisansını yaptığı yıllarda Ziraat Mühendisleri Birliği ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Ziraat Odası Merkez Yürütme Kurullarında görev aldı. 1977 yılında kır yoksullarının ekonomik, demokratik mücadele örgütü KÖY-KOOP’un Niğde Birlik Başkanlığını yaptı. Aynı zamanda KÖY-KOOP’un merkez yönetim kurulundaydı ve Eğitim, Örgütlenme, Basın Yayın Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı görevini sürdürdü.
1977-1980 tarihleri arasında Halkevleri Merkez Yürütme Kurulu üyeliği yaptı. Aynı dönemde, Gazi Üniversitesi Kooperatifçilik Enstitüsü’nde öğretim görevlisi olarak çalıştı.
12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra KÖY-KOOP yöneticileriyle birlikte Mamak Askeri Cezaevi’nde bir yıl tutuklu kaldı. Buradan çıktıktan sonra, 3 sene 1981-1984 tarihleri arasında bakkal dükkanı işletti. 1984 yılında yargılandığı tüm davalardan beraat etti ve peyzaj mimarlığı alanında çalışmaya başladı.
1986 yılında kurulan İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) 1986 – 1992 seneleri arasında Genel Sekreterliği görevini yerine getirdi. 1992 yılından 1999 yılına kadar ise İHD Genel Başkanlığını yaptı. 12 Mayıs 1998 yılında Ankara’da bulunan İHD Genel Merkezinde iki kişinin silahlı saldırısına uğradı. Vücuduna 6 kurşun isabet eden Akın Birdal, saldırıdan ağır yaralı olarak kurtuldu.
1995 ve 1996 yıllarında 1 Eylül Dünya Barış Günleri’nde Mersin ve Ankara’da yaptığı konuşmalardan dolayı mahkeme tarafından 2 sene hapis cezasına çarptırıldı. 1999 ve 2000 yıllarında hapse girdi. Bu mahkûmiyetleri nedeniyle İçişleri Bakanlığı’nın uyarısıyla, İHD Genel Başkanlığı’ndan ayrılmak zorunda kaldı.
13 Nisan 1997 tarihinde Susurluk kazasına ilişkin düzenlediği basın toplantısından dolayı, Ankara 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılandı ancak bu davadan beraat etti.
1995 yılında genel seçimlerde Emek-Barış ve Özgürlük blokunun Mersin Milletvekili Adayı oldu. Fakat seçilemedi. 2002 yılında yine Emek-Barış ve Demokrasi blokunun Mersin adayı oldu ama bu sıralarda aldığı mahkûmiyet kararı nedeni ile YSK tarafından reddedildi.
1994 yılında kurulan Birleşik Sosyalist Parti (BSP) ve 1996 yılında kurulan Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP)’nin kurucusu üyesi olan Akın Birdal her iki partide de PM üyeliği yaptı. 2002 yılında kurulan Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) Genel Başkanlığı görevini 2 yıl süreyle devam ettirdi. 2004 yılında ise merkezi Paris’te bulunan Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu’na Başkan Yardımcısı olarak seçilince partisinden ayrıldı. Bu yeni görevine 2007 yılına kadar devam etti.
SDP Onursal Başkanı olan Akın Birdal, 22 Temmuz 2007 tarihinde genel seçimlerinde Diyarbakır’dan bağımsız aday oldu ve seçilerek Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne milletvekili olarak girdi. Milletvekili seçildikten sonra Demokratik Toplum Partisi (DTP)’ye katıldı.
Akın Birdal, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan Yerel Seçimleri’nde DTP İstanbul Belediye Başkan Adayı oldu.
Akın Birdal, Gülşen Ülker ile evlendi. Eşi 12 Ekim 2015 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucunda hayatını kaybetti. Güneş Birdal ve Evren Birdal-Sharma adlarında iki kızı vardır.
(HABER MERKEZİ)