“`html
Suriye İç Savaşında Rejim Güçlerinin Yüzbinlerce Sivil İle Gerçekleştirdiği Katliamlar
Beşşar Esad yönetimi, yalnızca kimyasal silah kullanarak değil, aynı zamanda konvansiyonel silahlarla da büyük ölçekli katliamlara imza attı. Son altı yıl içerisinde yaklaşık 1630 sivilin kimyasal silahlarla hayatını kaybetmesine neden olurken, yüz binlerce kişi geleneksel yollarla öldürüldü.
Rejimin kimyasal silah kullanımı, birçok insanın dikkatini çekerken asıl kitlesel öldürmelerin sıradan silahlarla gerçekleştirildiği görülmektedir.
Hafız Esed ve Hama Katliamı
2 Şubat 1982’de Suriye lideri Hafız Esed’in liderliğindeki özel kuvvetler, Hama şehrini Müslüman Kardeşler Teşkilatı’na karşı kuşattı. Havadan bombardımanlar ile başlayan saldırılar, topçu ateşi ve toplu idamlarla sonuçlandı; 27 günlük süre içinde on binlerce insan hayatını kaybetti.
Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR) raporlarına göre, bu olaylar sırasında Hama il merkezinde 30 bin sivil yaşamını yitirdi ve alıkonulan en az 17 bin kişinin akıbeti bilinmiyor. Bu kişilerin çoğunun, Humus’taki Tedmur (Palmira) Hapishanesi’ne götürüldüğü tahmin ediliyor.
Özellikle El-Asida, Es Sehhane ve El-Kilayniyye gibi bölgeler rejim güçlerinin hedefi haline geldi; şehir merkezi neredeyse tamamen yok oldu. Katliam sırasında 88 cami, 3 kilise ve birçok tarihi eser de tahrip edildi.
Kimyasal Silahlarla Ölümler: 1630 Sivil
SNHR verilerine ve Anadolu Ajansı’nın aktardığı kaynaklara göre, kimyasal silahlar nedeniyle hayatını kaybeden 1630 sivilin yanı sıra, varil ve misket bombaları gibi konvansiyonel silahlarla da yüz binlerce kişi öldü. Birleşmiş Milletler’in (BM) o zamanlardaki Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, tahmini can kaybının 400 bin civarında olduğunu ifade etti.
İç savaşın başlangıcından bu yana Esad güçlerinin yaptığı çok sayıda kitlesel katliam verileriyle belgelenmiştir. Örneğin, 3 Haziran 2011’de Hama’da gerçekleşen bir olayda, 70 sivil hayatını kaybetti. 4 Ağustos 2011 tarihi de büyük bir katliama sahne oldu; rejim güçleri, tank destekli bir saldırıyla 130 barışçıl göstericiyi öldürdü.
Baba Amr ve Hola Katliamları
Şubat 2012’de Humus’un Baba Amr Mahallesi yaklaşık bir ay boyunca abluka altında tutuldu ve bu süre boyunca yoğun tank saldırıları sonucunda 4 bin kişinin öldüğü bildirilmektedir. Aynı yıl, 25 Mayıs 2012’de Hola bölgesinde gerçekleştirilen saldırıda 49’u çocuk, 34’ü kadın 108 sivil katledildi. Rejimin bombardımanları sonrası, rejim yanlısı milis grupların sivillere yönelik saldırıları şok edici hale geldi.
Hola Katliamı sırasında dönemin BM Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan, yaşananlardan duyduğu şoku ifade ederken, BM İnsan Hakları Konseyi bu vahşeti kınadı.
En Kanlı Yıl: 2013
2013 yılında Esad güçleri, sınırlı bölgelerde birçok kanlı saldırıya daha imza attı. 11 Ocak’ta Haseke’de düzenlenen hava saldırısında 50’den fazla sivil yaşamını yitirdi. Bunun yanında, Halep Üniversitesi’ne yapılan hava saldırısı 87 öğrencinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
21 Ağustos 2013’te, Doğu Guta bölgesinde gerçekleşen kimyasal silah saldırısında 1400’ün üzerinde masum hayatını kaybetti. Bu olaydan sonra, bölge önemli bir abluka altına alındı.
2014-2015 Yıllarında Yaşanan Katliamlar
Esad rejimi, 2014 ve 2015’te de Halep, İdlib ve Şam’da katliamlarını sürdürdü. Özellikle, 1 Mayıs 2014’te Halep’te pazar yerine yapılan bombardımanda can kaybı 40 kişi olarak kayıtlara geçti.
Kimyasal Saldırılar ve Duma Katliamı
4 Nisan 2017’de İdlib’in Han Şeyhun ilçesinde gerçekleşen kimyasal saldırı, bölgede 100’den fazla sivilin ölmesine yol açarak bu insani trajedilerin devam ettiğini gösterdi.
Daha sonra 7 Nisan 2018’de Duma ilçesine düzenlenen kimyasal saldırıda ise 78 masum insan yaşamını yitirdi. Suriye rejiminin bu tür eylemleri, uluslararası toplumun da yoğun tepkisini çekti.
Bu vahşetlerin ardından, dünya genelinde insan hakları aktivistleri ve sivil toplum kuruluşları, Suriye’deki rejimin tüm bu insanlık suçlarının hesabını vermesi için mücadele ediyor.
“`